BIESZCZADZKA WĘDRÓWKA - cz. II

    Pora ruszyć w drogę i odwiedzić Michniowiec, wieś blisko granicy z Ukrainą, dawniej z ZSRR. Był to mój trzeci OZ-et, w którym żywociłem przez dwa miesiące. Mieszkaliśmy tam w namiotach, a klawisze zajmowali drewnianą chatę. Przy wejściu do ośrodka stał barakowóz, który pełnił rolę dyżurki...

   Michniowiec to sympatyczna wieś z zabytkową cerkwią z unikatową dzwonnicą drewnianą i starym cmentarzyskiem. W drodze do Michniowca są posadowione krzyże przydrożne, a jest ich dwanaście. 

   W Michowcu byłem kierownikiem budowy murowanego baraku na potrzeby więziennictwa. Do zimy ukończyliśmy otwarty stan surowy budynku. Gdy już zakończyłem swoje dzieło, to pierszym transportem wysłano mnie do OZ w Olchowcu, który się dopiero tworzył. Pewnie przyczynił się do tego mój udział w buncie więźniów, w którym chcąc nie chcąc brałem udział, bo innego wyboru nie miałem, ale też nie byłem w nim nikim szczególnym.

*

Droga do Michniowca i stara chata drewniana jakich wtedy było pełno.

To właśnie ten barak stawiałem, a właściwie kończyłem stan surowy, aby zdążyć przez zimą. Zdjęcie pochodzi z książki "Bieszczady w PRL 3" Krzysztofa Potaczały i pokazuje już OZ w latach osiemdziesiątych solidnie ogrodzony siatką i drutem kolczastym. 

Dawne cmentarzysko z kamiennymi nagrobkami niedaleko cerkwi.

Zabytkowa cerkiew z trzema kopułami i unikatowa dzwonnica drewniana. Świątynia  jest do dziś używana przez wiernych. Cerkiew zobaczyłem z bliska kilkadziesiąt lat po wyjściu z pudła... Miło jest sobie powspominać, ale czas jechać w dalszą drogę.

Z Michniowca wróciliśmy do naszego domku w stanicy harcerskiej w Czarnej, która powstała w 1974 r. w ramach harcerskiej akcji "Bieszczady 40". Niedaleko tej stanicy za pobytu w Olchowcu robiliśmy papierówkę, a gajowy Bogdan poszedł sobie na piwo, zabradziażył co nieco i zapomniał o nas. Nieświadomy niczego kierowca nie przyjechał po nas i przyszło nam wracać do ośrodka na pieszo. Do Olchowca dotarliśmy przed północą. Obiad i kolacja czekały na nas. Ciekawe, że klawisze nie martwili się o nas, bo nie przyszło im do głowy, że dwunastu chłopa mogło dać nogę. Co prawda nieraz  późno wracaliśmy z pracy, ale nigdy tak późno. 

Pora wyruszyć do kolejnego OZ-etu w Smolniku, ale wypada popatrzyć z tarasu widokowego na Lutowiska, w którym było nadleśnictwo, gdzie pracowałem. W Lutowiskach grodziłem jakieś pastwisko na potrzeby gospodarstwa rolnego.

Stary cmentarz bojkowski obok dawnej cerkwi i dawny żydowski kirkut na łagodnym wzniesieniu w Lutowiskach.

W Lutowiskach pozostała tylko makieta dawnej czterokopulastej cerkwi. Za mojej odsiadki miałem okazję zobaczyć ją w oryginale. Za kilka lat została rozebrana, a z drewna, które odzyskano zbudowano kościół katolicki w Dwerniku. Żal mi tej cerkwi, bo była unikatowa i miała bojkowską duszę.

A to już Smolnik i dawny OZ w którym byłem dwa miesiące i pracowałem w grupie remontowej, a dokładniej na stolarni pod wodzą Janusza, kolegi spod namiotu, który znał się na stolarce jak mało kto... Za mojej bytności stało już więcej namiotów. W drewnianym baraku mieszkali klawisze z kontraktu, było biuro ośrodka, a parę sal zajmowali starzy więźniowie. Klawisze pracujący na stałe i szfostwo gospodarstwa mieszkali w tych domkach po drugiej stronie drogi. Dzisiaj po OZ-cie nie ma śladu. (zdjęcie z książki).

Unikatowa bojkowska cerkiew w Smolniku, obecnie przekształcona w kościół katolicki. Są tylko dwie tego typu w Bieszczadach. Mnie urzekła nie tylko cerkiew, ale i żyrandol z jelenich poroży.

    Cerkiew zwiedziłem trzydzieści lat po wyjściu na wolność. Jako więzień tylko o niej słyszałem, ale nie mogłem ją zobaczyć bo znajduje się daleko od wsi na wzgórzu. (cdn).